Dịch theo bài viết của phóng viên Danielle Charbonneau

Nov 27, 2025

Chị em nhà họ Trần đã làm cho ngày Lễ Tạ Ơn trở nên vô cùng đặc biệt tại Trung tâm Người cao tuổi First Senior Center of Georgia (ở Norcross) bằng cách tổ chức cả hai bữa tiệc: một theo phong cách Mỹ và một theo phong cách Việt Nam truyền thống.

Câu chuyện về lễ Tạ Ơn của người Việt

Lễ Tạ Ơn ở Mỹ kể về những người di dân dũng cảm vượt biển để tìm cuộc sống mới và được người dân địa phương giúp đỡ.

Câu chuyện này rất giống với cuộc đời của nhiều người cao tuổi gốc Việt Nam đang ăn mừng lễ Tạ Ơn tại Trung tâm First Senior Center of Georgia. Nhiều người trong số khoảng 500 ông bà tham dự đều có câu chuyện riêng về việc vượt biển, đối mặt với khó khăn và xây dựng lại cuộc sống ở Mỹ, với tư cách là người tị nạn hoặc cựu chiến binh.

Và đây cũng chính là câu chuyện của hai chị em đang điều hành trung tâm: bà Von Trần (người sáng lập và CEO) và bà Linda Trần (quản lý bếp ăn và ngân hàng thực phẩm).

Chuyến vượt biển sống còn

Năm 1983, khi Von mới 9 tuổi và Linda 6 tuổi, họ bị cha mẹ đánh thức giữa đêm ở Việt Nam. Cả hai được đưa ra bờ biển, dặn phải chui xuống đáy một chiếc xuồng câu cá và được che kín dưới một tấm lưới đánh cá. Cha mẹ họ đi trên chiếc thuyền thứ hai theo sau. Các em không hề biết mình sắp rời bỏ quê hương.

Von Trần nhớ mãi chiếc lưới nặng trịch đè lên người. Lúc chiếc xuồng bị tuần tra chặn lại, họ dùng súng dài chọc xuống đáy thuyền để kiểm tra. May mắn thay, không ai bị phát hiện. Cả gia đình bảy người lên được một con tàu lớn hơn, cùng với khoảng 65 người tị nạn khác. Chuyến đi kéo dài 6 ngày đêm đầy kinh hoàng.

Họ nhanh chóng cạn kiệt nước và thức ăn. Họ phải sống sót bằng cách ăn lại những thức ăn ói ra đã khô và uống nước tiểu.

“Tôi cứ ngất đi rồi tỉnh lại,” Von Trần kể. “Tất cả những gì tôi nghĩ đến trong cơn mê man là một ly nước đá lạnh.”

Họ biết mình có thể bị cướp biển tấn công. Phụ nữ có thể bị cưỡng hiếp, đàn ông có thể bị ném xuống biển. Von Trần đã nghe rất nhiều câu chuyện như vậy từ những người cao tuổi.

“Nhưng tạ ơn Chúa,” Von nói, “thuyền của chúng tôi đã không phải chịu đựng điều đó.”

Thay vào đó, họ gặp được ngư dân tử tế đã chia sẻ gạo, nhiên liệu và nước.

Đến ngày thứ năm, sau một cơn bão dữ dội suýt nhấn chìm tàu, biển lặng lại và đẩy họ đến gần một hòn đảo hoang vắng ngoài khơi Malaysia. Họ bơi vào bờ, ăn dừa và cá để sống.

Sau đó, Cảnh sát biển Malaysia đưa họ đến trại tị nạn của Liên Hợp Quốc, nơi gia đình Trần ở lại 18 tháng và có thêm một em bé trai.

Xây Dựng Lại Cuộc Sống Mới

Gia đình tám người nhà họ Trần cuối cùng được một nhà thờ Công giáo ở Dallas, Texas, bảo lãnh sang Mỹ.

Cha của họ, ông Thiện Tran, nhận công việc bảo trì với mức lương rất thấp, chỉ $3.54/giờ, và làm cho người chủ đó suốt 30 năm. Người chủ tốt bụng này đã giúp đỡ gia đình rất nhiều, giúp họ xin được căn hộ nhà ở xã hội và hỗ trợ xin phiếu thực phẩm (food stamp) từ các kho thực phẩm địa phương.

Von Trần chia sẻ: “Tôi được truyền cảm hứng rất nhiều bởi những điều mà ông chủ của bố đã làm cho chúng tôi.”

Cô nhận ra, chính lòng tốt của người ngư dân trên biển, sự giúp đỡ từ các ngân hàng thực phẩm và ông chủ của cha mình đã gieo mầm lòng vị tha vào cô.

Nhiều thập kỷ sau, cô đã thành lập Trung tâm First Senior Center of Georgia để giúp đỡ những người cao tuổi Việt Nam dễ bị tổn thương, nhiều người trong số họ cũng từng trốn chạy khỏi quê hương như gia đình cô.

Trả lại tình thương cho cộng đồng

Bà Von Trần (nay 52 tuổi) thành lập trung tâm vào năm 2017. Trung tâm phi lợi nhuận này có:

• Trung tâm Chăm sóc Sức khỏe Ban ngày Miễn phí: Phục vụ 300-450 người cao tuổi gốc Việt và các sắc tộc khác, nhiều người có sức khỏe yếu và đang nhận trợ cấp. Trung tâm có xe đưa đón, cung cấp các bữa ăn, dịch vụ y tế song ngữ, hỗ trợ dịch thuật, đi lại, hỗ trợ làm giấy tờ phúc lợi, và quan trọng nhất là mang lại cảm giác cộng đồng.

• Ngân hàng Thực phẩm Lớn: Đây là kho thực phẩm lớn thứ hai ở bang Georgia, phân phát hơn 90 tấn thực phẩm cho khoảng 3.200 hộ gia đình mỗi tháng.

Trong thời dịch COVID-19, trung tâm còn giao thực phẩm tận nhà và trở thành điểm tiêm chủng vắc-xin.

Bà Linda Trần (49 tuổi) chuyển đến Georgia năm 2020 để giúp chị gái điều hành trung tâm. Mẹ của họ, bà Lisa Luong, cũng tham gia tích cực.

Hai bữa tiệc Tạ Ơn ý nghĩa

“Chúng tôi luôn tổ chức sự kiện vào các ngày lễ,” Von Trần nói.

Lễ Tạ Ơn được tổ chức kéo dài nhiều ngày:

1. Tiệc Tạ Ơn Kiểu Mỹ: Vào Thứ Năm trước Lễ Tạ Ơn, trung tâm tổ chức bữa tiệc truyền thống với gà tây, nước sốt gravy, khoai tây nghiền, và súp bí ngô. Nhiều người còn mặc đồ hóa trang thành người hành hương. Von Trần cho biết việc này kết nối người cao tuổi với quê hương hiện tại của họ.

   • Bà Bê Nguyễn, 78 tuổi, chia sẻ: “Lễ Tạ Ơn tại trung tâm là cơ hội để chúng tôi tụ họp lại, nhớ về những ngày đầu tiên ở đất nước mới này, và biết ơn lòng tốt đã cưu mang chúng tôi qua những tháng ngày gian khó.”

2. Tiệc Tạ Ơn Kiểu Việt Nam: Vào một ngày khác, trung tâm chuẩn bị một bữa tiệc Việt Nam với món bún riêu khổng lồ

Món soup truyền thống từ miền Bắc Việt Nam này mang lại cảm giác thân thuộc và những kỷ niệm đẹp cho người cao tuổi, giúp họ nhớ về nguồn cội và hương vị Á Đông.Von Trần nhấn mạnh: “Chúng tôi chăm sóc các bậc cha ông bằng tất cả trái tim và tâm hồn của mình… Đó là tinh thần của mùa lễ: biết ơn, và chúng tôi có rất nhiều điều để biết ơn.”

—————————————–

Bài viết này dựa trên bài viết của phóng viên Danielle Charbonneau, đăng trên báo The Atlanta Journal-Constitution, ngày 27/11/2025. Đây cũng là ấn phẩm báo giấy cuối cùng được in của The Atlanta Journal-Constitution trước khi chuyển hoàn toàn qua ấn phẩm báo điện tử.

Nguồn bài viết

Vietnamese sisters survived refugee journey, now pay it forward in Atlanta